Ακράτεια Ούρων

Ποια είναι η αιτία ή οι αιτίες που προκαλούν ακράτεια;

Μία πολλή μεγάλη γκάμα καταστάσεων και διαταραχών μπορούν να δημιουργήσουν ακράτεια ούρων, όπως γενετικές ανωμαλίες, χειρουργικές επεμβάσεις, κακώσεις και τραυματισμοί στη πύελο και την σπονδυλική στήλη, νευρολογικές παθήσεις , φλεγμονές και ουρολοιμώξεις καθώς επίσης και σαν αποτέλεσμα της γήρανσης. Ακόμα η ακράτεια μπορεί να προκληθεί μετά από ένα τοκετό. Η ακράτεια είναι ένα πρόβλημα του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο αποτελείται απο 2 νεφρά, δύο ουρητήρες, ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα. Τα ούρα παράγονται στα νεφρά μετά από φιλτράρισμα του αίματος και αποτελούν τις άχρηστες ουσίες που ο οργανισμός αποβάλλει. Από τα νεφρά κατεβαίνουν στη κύστη δια μέσου των ουρητήρων (δύο μυικά όργανα που μοιάζουν με σωληνάκια πού συνδέουν τα νεφρά με τη κύστη), και εκεί αποθηκεύονται. Η κυστη περιβάλλεται απο μυ ( που ιατρικά λέγεται εξωστήρας ) ο οποίος χαλαρώνει όσο η κύστη γεμίζει με ούρα, μέχρι περίπου τα 500 κ.εκ., ενώ η βαλβίδα της κύστης παραμένει κλειστή, έτσι ώστε δεν χάνουμε ούρα. Όταν λοιπόν η κύστη γεμίσει με ούρα τότε στέλνονται μηνύματα στον εγκέφαλο .Ο εγκέφαλος εάν θεωρήσει ότι είναι βολικό γι’αυτόν ( εάν δηλ. βρισκόμαστε σε κάποια τουαλέτα) αδειάζει την κύστη, εάν όχι δίνει εντολή στην κύστη να περιμένει και η κύστη συνεχίζει να αποθηκεύει ούρα, ενώ η βαλβίδα της κύστης συνεχίζει να είναι κλειστή. Όταν υπάρξουν οι ικανοποιητικές συνθήκες τότε ο εγκέφαλος δίνει εντολή και ανοίγει ο σφιγκτήρας της κύστης, η κύστη συσπάται και τα ούρα βγαίνουν δια μέσου της ουρήθρας( ένα άλλο όργανο που έχει τη μορφή σωλήνα). Ένας άλλος κυκλοειδής μύς που αγκαλιάζει την ουρήθρα και ονομάζεται σφιγκτήρας, ελέγχει την δραστηριότητα της, δεν αποτελεί μέρος του ουροποιητικού συστήματος αλλά μπορεί να παίξει ρόλο στην ακράτεια. Όταν λοιπόν οποιοδήποτε μέρος του ουροποιητικού συστήματος , που μόλις περιγράφηκε παρουσιάσει ανωμαλίες , τότε μπορεί να έχουμε την ακράτεια ως αποτέλεσμα.

Έτσι λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ακράτειας

Ακράτεια απο προσπάθεια: Οι μύες που περιβάλλουν τον αυχένα της κύστης χαλαρώνουν και δεν μπορεί πλέον η κύστη να αντιμετωπίσει μεγάλες πιέσεις. Έτσι δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά ,όπως φτέρνισμα, βήχας ή ορθοστασία , προκαλούν απώλεια ούρων. Είναι το είδος της ακράτειας που συνήθως παρουσιάζεται μετά απο ένα τοκετό.

Επιτακτική ακράτεια: Η ξαφνική επιθυμία να ουρήσουμε, αλλά δεν προλαβαίνουμε να να κρατηθούμε, μέχρι να φθάσουμε στη τουαλέτα. Εκείνη τη στιγμή η κύστη "σφίγγεται" (συσπάται) ακούσια , η βαλβίδα( ο αυχένας της κύστης) ανοίγει και τα ούρα πετάγονται έξω Αυτό μπορεί να οφείλεται σε κάποια νευρολογική πάθηση αλλά πολλές φορές δεν βρίσκουμε κανένα αίτιο και λέγεται ιδιοπαθής ασταθής (ή ορθότερα υπερλειτουργική) κύστη.

Μικτή ακράτεια: Ο συνδυασμός των 2 παραπάνω τύπων

Ακόμα η ακράτεια μπορεί να εμφανισθεί μετά απο μία χειρουργική επέμβαση όπως υστερεκτομή, μία καισαρική, μία προστατεκτομή ή ακόμα μετά απο μία επέμβαση στά έντερα.

Άλλη ταξινόμηση της ακράτειας περιλαμβάνει 2 ακόμα τύπους την:

• Αντανακλαστική ακράτεια : Όταν η κύστη γεμίζει, στέλνει σήμα στον εγκέφαλο. Τα νεύρα που μεταφέρουν αυτό το μήνυμα μπορεί να έχουν βλάβη, και το μήνυμα δεν φτάνει ποτέ στον εγκέφαλο. Η κύστη θα αδειάσει απο μόνη της χωρίς να το θέλουμε (ακούσια) και σε αυτή τη περίπτωση δεν θα καταλάβουμε απο πριν ότι θέλουμε να πάμε στην τουαλέτα.
• Ακράτεια απο υπερπλήρωση : Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα , της κατακράτησης ούρων. Όπως ακριβώς ένα μπαλόνι που το γεμίζουμε με νερό , όταν γεμίσει και δεν χωράει άλλο, αρχίζει να υπερχειλίζει και χύνονται σταγόνες έξω, έτσι και η κύστη γεμίζει και σιγά σιγά φεύγουν κάποιες σταγόνες ή έχουμε συνέχεια απώλεια ούρων.

Ακόμα η ακράτεια μπορεί να εμφανισθεί μετά απο μία χειρουργική επέμβαση όπως υστερεκτομή, μία καισαρική, μία προστατεκτομή ή ακόμα μετά απο μία επέμβαση στα έντερα.

Χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική θεραπεία εκτελείται αφού πρώτα ο Ουρολόγος μας έχει κάνει επιμελή και σωστή διάγνωση για τον τύπο της ακράτειας. Υπάρχουν πολλές τεχνικές που χρησιμοποιούνται και κυρίως για να θεραπεύσουν την ακράτεια απο προσπάθεια, και την ακράτεια απο βλάβη του σφιγκτήρα μετά απο προστατεκτομή ,όπως η ανάρτηση του κυστικού αυχένα, εγχύσεις γύρω απο την ουρήθρα με κολλαγόνο και άλλα αδρανή υλικά ,αλλά κυρίως ο τεχνητός σφιγκτήρας όπως προαναφέρθηκε,μία συσκευή που τοποθετείται γύρω απο την ουρήθρα και την χειρίζεται εξωτερικά ο ασθενής με παρά πολύ καλά αποτελέσματα στα χέρια όμως έμπειρων σε αυτή την επέμβαση ουρολόγων.

10 ανησυχητικά σημεία που θα πρέπει ο ασθενής να επισκεφθεί τον γιατρό του:

• Απώλεια ούρων που τον εμποδίζει στις καθημερινές δραστηριότητες
• Απώλεια ούρων που προκαλεί αμηχανία
• Απώλεια ούρων μετά απο μία επέμβαση όπως υστερεκτομή, καισαρική, προστατεκτομή κ.λ.π.
• Αδυναμία ή δυσκολία στην ούρηση
• Όταν ουρούμε πιο συχνά απο πριν χωρίς να έχουμε κάποια εμφανή ουρολοίμωξη
• Όταν αισθανόμαστε να τρέξουμε στην τουαλέτα και δεν μπορούμε να το αναβάλλουμε και μάλιστα μέχρι να φθάσουμε έως εκεί να έχουμε κάποιες απώλειες ούρων.
• Πόνο στη περιοχή της κύστης ή πόνο κατά την ούρηση
• Συχνές ουρολοιμώξεις
• Προοδευτική μείωση της ακτίνας των ούρων με ή χωρίς αίσθημα ότι δεν αδειάζει εντελώς η κύστη μας μετά απο κάθε ούρηση
• Ανωμαλίες στην ούρηση μετά απο μία νευρολογική πάθηση όπως ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή σκλήρυνση κατά πλάκας